ผมนำเสนอในหนังสือ การคิดเชิงสร้างสรรค์ ว่า ความคิดสร้างสรรค์ (Creative Thinking) ในภาษาไทยให้ความหมายแตกต่างกันได้ถึง 3 ความหมาย ต่างจากความหมายในภาษาอังกฤษ อันเป็นเหตุให้เกิดความสับสน ประกอบด้วย
จากทฤษฎีการเปลี่ยนผ่านทางสังคม: คลื่นอารยะ 7 ลูก ในหนังสือสยามอารยะ แมนนิเฟสโต ที่ผมเขียนนั้น กล่าวได้ว่า ปัจจุบัน โลกกำลังอยู่ในคลื่นลูกที่ 3 ยุคข้อมูลข่าวสาร และกำลังเคลื่อนไปสู่คลื่นลูกที่ 4 ยุคสังคมแห่งความรู้
การเปลี่ยนแปลงแต่ละยุคเกิดจากการที่มนุษย์รู้จักใช้ความคิดปฏิวัติสังคม และประเทศใดที่สามารถขี่ยอดคลื่นการเปลี่ยนแปลงนี้ได้ก่อนจะเป็น “ผู้ชนะ” คือ สามารถก้าวกระโดดสู่การเป็นประเทศชั้นแนวหน้าที่ทรงอิทธิพลของโลก
ในมิติทางเศรษฐกิจ ผมมีแนวคิดมโนทัศน์ “เศรษฐกิจหลากสี” อันเป็นแนวคิดที่ระบุถึง เศรษฐกิจหลากหลายมิติที่เราควรให้ความสำคัญ เพื่อสร้างชาติให้เป็นผู้ชนะในโลกคลื่นลูกที่ 3 ถึง 6 โดยเศรษฐกิจดิจิทัล (Digital Economy) หรือเศรษฐกิจ “สี” ใสเป็นมิติหนึ่งในแนวคิดดังกล่าว
การศึกษาของประเทศไทยเราทุกระดับตั้งแต่ยุคอดีตจนกระทั่งปัจจุบันเป็นการศึกษาที่ยังไม่สามารถมีส่วนเสริมสร้างสมรรถนะสำหรับการทำงานหรือการประกอบอาชีพให้แก่ผู้เรียนเท่าที่ควร สะท้อนให้เห็นจากแต่ละปีมีผู้สำเร็จการศึกษาจากสถาบันการศึกษาเป็นจำนวนมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในระดับอุดมศึกษาหรือมหาวิทยาลัย แต่ในที่นี้กลับพบว่า บางส่วนมีสมรรถนะและคุณภาพไม่สอดคล้องกับความต้องการของตลาดแรงงาน อันเป็นเหตุให้เกิดผลกระทบทั้งทางตรงและทางอ้อมต่อสถานประกอบการ อาทิ การต้องสูญเสียทรัพยากรและงบประมาณในการพัฒนาบุคลากรใหม่ เป็นต้น
โลกยุคสมัยปัจจุบันและอนาคตเป็นโลกที่วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม มีความเจริญก้าวหน้าอย่างมากยิ่งกว่ายุคใดที่ผ่านมา อันเป็นผลมาจากความเจริญก้าวหน้าทางด้านวิทยาการความรู้ การปฏิเสธหรือต่อต้านเทคโนโลยีเป็นสิ่งที่เป็นไปได้ยาก เราจึงต้องชาญฉลาดในการอยู่ร่วมกับเทคโนโลยีและรู้จักนำเทคโนโลยีมาใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุด
การบริหารจัดการศึกษาที่ดีมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการบรรลุผลสำเร็จของมหาวิทยาลัย อันจะส่งผลกระทบอย่างมีนัยสำคัญต่อผลสัมฤทธิ์การเรียนรู้ของผู้เรียน ทำให้การดำเนินงานของมหาวิทยาลัยเกิดผลลัพธ์อันทรงคุณค่าและคงทนยั่งยืน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสภาวะที่มหาวิทยาลัยต้องเผชิญกับการแข่งขันและความท้าทายอันเกิดจากความจำกัดทางด้านทรัพยากรที่นับวันจะทวีความสลับซับซ้อนมากยิ่งขึ้น
จำนวนผู้ประกอบการทั่วโลกมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น จาก 400 ล้านคน (1 คนต่อประชากรโลก 19 คน) ในปี 2012 เป็น 1 พันล้านคน (2.3 คนต่อประชากรโลก 19 คน) ในปี 2020 เนื่องจากความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี โดยเฉพาะเทคโนโลยีดิจิทัล ที่ส่งผลให้ต้นทุนในการทำธุรกิจและต้นทุนในการผลิตสินค้าต้นแบบลดลงอย่างมีนัยสำคัญ จึงไม่เป็นการยากที่จะเริ่มต้นเป็นผู้ประกอบการในปัจจุบัน
โลกยุคสมัยปัจจุบันและอนาคตที่วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม มีความเจริญก้าวหน้าอย่างมากส่งผลกระทบสร้างการเปลี่ยนแปลงให้เกิดแก่แวดวงการจัดการศึกษาและการเรียนรู้ของสถาบันการศึกษาทุกระดับ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในระดับมหาวิทยาลัยที่ความเจริญก้าวหน้าทางด้านเทคโนโลยีสร้างให้เกิดการเปลี่ยนแปลงรูปแบบการเรียนรู้ของผู้เรียนทั่วโลก มีการบูรณาการผสมเชื่อมโยงเทคโนโลยี (Integration of Technology) ตั้งแต่ 2 เทคโนโลยีเข้าด้วยกัน ส่งผลช่วยเพิ่มโอกาสและประสิทธิภาพการจัดการศึกษาเรียนรู้มากยิ่งขึ้น อาทิ การพัฒนาหลักสูตรออนไลน์ (Online Course) ส่งเสริมและสนับสนุนให้ผู้เรียนทำการศึกษาค้นคว้าด้วยตนเองผ่านการบูรณาการผสมเชื่อมโยงเทคโนโลยีร่วมสมัยเข้าด้วยกันอย่างเป็นระบบ อาทิ การสนทนาแบบออนไลน์ เป็นต้น ส่งผลทำให้การศึกษาเรียนรู้มีความน่าสนใจมากยิ่งขึ้น
ปัจจุบันการบูรณาการ (Integration) กำลังเป็นทิศทางการดำเนินการของหน่วยงานหรือองค์กรต่างๆ ไม่เว้นแม้แต่หน่วยงานหรือองค์กรทางด้านการศึกษาที่เริ่มให้ความสำคัญกับการบูรณาการดังกล่าวนี้มากขึ้น อาทิ การบูรณาการความร่วมมือข้ามภาคส่วน การบูรณาการข้ามศาสตร์สาขาวิชา เป็นต้น อันส่งผลเป็นประโยชน์ช่วยให้การศึกษาสามารถสนองตอบโจทย์ความต้องการของสังคมที่นับวันจะทวีความสลับซับซ้อนมากยิ่งขึ้น
ด้วยความเจริญก้าวหน้าอย่างมากทางด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม เป็นแรงผลักสำคัญที่นำการเปลี่ยนแปลงมาสู่สังคมการอยู่ร่วมกันของมนุษย์ทุกแวดวงและทุกสังคม โดยเฉพาะอย่างยิ่งแวดวงการศึกษาและการพัฒนาคนปัจจุบันมีการนำเทคโนโลยีทันสมัยมาช่วยในการจัดการศึกษาเรียนรู้มากขึ้นส่งผลเป็นประโยชน์ช่วยเพิ่มโอกาสการเข้าถึงองค์ความรู้และเสริมสร้างสมรรถนะที่จำเป็นให้แก่ผู้เรียน
ผมเคยนำเสนอความคิด การบรรจบกันของเทคโนโลยี (Convergence of Technology) (เกรียงศักดิ์ เจริญวงศ์ศักดิ์, 2560ข) อันเป็นจุดรวมของเทคโนโลยีจำนวนมากและหลากหลาย เทคโนโลยีเหล่านี้ทำงานอย่างมีประสิทธิภาพ ช่วยอำนวยความสะดวกให้แก่มนุษย์ เป็นประโยชน์ยิ่งหากสามารถนำมาประยุกต์ใช้ให้เหมาะสมกับสถานการณ์ อาทิ
